بیماری ایدز

AIDS (اِیدز) مخفف عبارت Acquired Immune Deficiency Syndrome « نشانگان نقص ایمنی اکتسابی » است. این بیماری با تخریب دستگاه ایمنی بدن می تواند ساز و کار دفاعی بدن انسان را از کار بیندازد و با بی دفاع کردن بدن زمینه ساز مبتلا شدن انسان به انواع عفونت ها و بیماری هایی شود که در حالت عادی بدن سالم قادر به مبارزه با آنها است ولی هنگامی که دستگاه ایمنی بدن تخریب شده باشد این بیماری ها بدون اینکه از سوی بدن با دفاعی روبرو شوند پیشرفت می کنند و می توانند باعث مرگ انسان شوند. برای مثال افرادی که دچار ایدز شده اند ممکن است به بیماری سِل مبتلا شوند و ابتلا به این بیماری موجب مرگ آنها شود.

عامل بوجود آورنده ایدز

عامل بوجود آورنده بیماری ایدز یک ویروس به نام HIV (اِچ آی وی) است. هنگامی که ویروس «اچ ای وی» وارد بدن انسان می شود به تدریج شروع به تکثیر شدن و تخریب دستگاه ایمنی بدن می کند و پس از مدتی میزان تخریب به درجه ای می رسد که دستگاه ایمنی بدن انسان دیگر قادر به انجام وظایف خود نیست و بدن بی دفاع می شود، به این مرحله ایدز گفته می شود. از هنگاهی که ویروس «اچ ای وی» وارد بدن انسان می شود تا مرحله ای که فرد دچار بیماری ایدز بشود ممکن است سالها و حتی بیش از 10 سال طول بکشد، این زمان در افراد مختلف متفاوت است و به وضعیت سلامتی و عادات فردی افراد بستگی دارد، برخی داروها نیز به کنترل این روند و به تاخیر انداختن بروز بیماری ایدز پس از مبتلا شدن به ویروس «اچ ای وی» کمک می‌کنند ولی تا کنون دارویی برای درمان این بیماری وجود ندارد.

راه های ورود ویروس «اچ ای وی» به بدن

1- انتقال خونی، برای مثال از راه تزریق فرآورده‌های خونی آلوده، استفاده از سرنگ مشترک، یا هر راه دیگری که به هر ترتیب خون از فرد مبتلا به «اچ ای وی» وارد بدن فرد دیگری شود.

2- انتقال از مادر به نوزاد، در صورتی که ویروس «اچ ای وی» در بدن مارد وجود داشته باشد می تواند به نوزاد منتقل شود.

3- انتقال از طریق رابطه جنسی (سکس)، هنگام رابطه جنسی در صورتی که ویروس «اچ ای وی» در بدن یکی از طرف های رابطه وجود داشته باشد می تواند از راه های مختلفی وارد بدن فرد دیگر شود، برای مثال ویروس می تواند از طریق «منی» مرد در صورتی که نکات پیشگیری رعایت نشده باشد وارد بدن زن یا مرد دیگری که با او رابطه جنسی دارد بشود، یا برعکس از آلت تناسلی زن و یا مقعد زن و مرد مبتلا به «اچ ای وی» وارد آلت تناسلی مرد شود و او را مبتلا کند.

- ویروس «اچ ای وی» در فضای خارج از بدن انسان بسیار آسیب پذیر و میرا است به همین دلیل انتقال از روشهایی همچون تماس پوستی و تنفس امکان پذیر نیست.

نشانه های ابتلا

مرحله مبتلا بودن به ویروس «اچ ای وی»

پس از ورود اچ.آی.وی به بدن اولین علایم ممکن است به صورت نشانه های شبیه سرماخورگی به همراه بزرگ شدن غدد لنفاوی عارض می‌شود که معمولاً این علایم بهبود یافته و ویروس به حالت نهفته در بدن باقی می‌ماند، این مرحله که در آن فرد حامل بیماری می باشد ولی علایمی نشان نمی‌دهد ممکن است تا ده سال و بیشتر به طول بیانجامد. نکنه مهم در این مرحله این است که افراد مبتلا به ویروس «اچ ای وی» ممکن است تا سالها ندانند که مبتلا شده اند و هیچ نشانه نگران کننده ای در آنها ظاهر نشود و ظاهرا کاملا سالم و تندرست باشند و به همین سبب در طول این مدت در صورتی که نکات لازم برای پیشگیری رعایت نشود این افراد می توانند دیگران را بدون اینکه خود متوجه باشند به ویروس «اچ ای وی» مبتلا کنند.

مرحله بروز بیماری ایدز

فرد مبتلا به اچ-آی-وی هنگامی به مرحله ایدز می‌رسد که دستگاه ایمنی بدن آنقدر آسیب ببیند که نتواند از پس انجام وظیفه معمولی خود برآید. در این مرحله بیماری های مختلف فرصت پیشروی در بدن فرد را پیدا می کنند و از آنجا که دستگاه ایمنی بدن قادر به مقابله با بیماری ها نیست موجب مرگ فرد مبتلا می شوند. بر خلاف مرحله قبل هنگامی که فرد به مرحله ایدز رسیده می تواد نمود بیماری را در او مشاهده کرد چون به دلیل پیشروی بیماری ها وضعیت سلامتی فرد مبتلا به شدت افت می کند.

پیشگیری

از آنجا که تاکنون واکسن و یا علاج قطعی برای این بیماری کشف مهم‌ترین راه مبارزه با این بیماری پیشگیری و آموزش است.

برای جلوگیری از ورود ویروس «اچ ای وی» از طریق خون به بدن لازم است از هر روشی که می تواند خون فرد دیگری را به بدن انتقال دهد اجتناب شود، برای مثال نباید از سرنگ مشترک استفاده کرد، یا نباید از تیغ مشترک برای تراشیدن مو و سطح پوست استفاده کرد، لوازم پزشکی باید کاملا پاک سازی شوند، در صورت نیاز به انتقال خود به بدن باید از سلامت خون اهدا شده اطمینان داشت.

در روابط جنسی باید حتما از کاندوم استفاده شود، کاندوم می تواند جلوی انتقال ویروس را بگیرد با این حال حتی در صورت استفاده از کاندوم باید سعی کرد از عدم مبتلا بودن شریک جنسی به ویروس «اچ ای وی» اطمینان حاصل شود. آزمایش پزشکی مخصوص «اچ ای وی» می تواند نشان دهد که این ویروس در بدن فرد وجود دارد یا نه.